درخشش هنر ایرانی در سرزمین آفتاب تابان

روزنامه

گسترش تجارت

صنایع دستی و گردشگری را به سختی می توان از یکدیگر تفکیک کرد. بر همین اساس برای رونق صنایع دستی، باید راهی برای رشد صنعت گردشگری پیدا کرد. در همین راستا کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران یکی از نهادهایی است که سال هاست برای کمک به توسعه گردشگری پا به عرصه فعالیت گذاشته است. این کانون با نزدیک به یک قرن تجربه در زمینه برگزاری انواع مسابقات اتومبیلرانی، رالی و برپایی نمایشگاه، کمپینگ، صدور اسناد بین المللی رانندگی و خودرو، امداد خودرو، خدمات مسافرتی و گردشگری، خدمات رسانه ای و … در زمره زبده ترین نهادهای بین المللی قرار گرفته است.

ماموریت اولیه کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران براساس شرح وظایف مشروح در اساسنامه و مصوبات بین المللی عبارت است از فراهم آوردن موجبات آسایش و تسهیل مسافرت صاحبان وسائط نقلیه ایرانی به خارج و جهانگردان خارجی که با وسائط نقلیه خود به ایران سفر می کنند و نیز رفع نیازهای آنها. بررسی اسناد و مدارک موجود حکایت از آن دارد که این هدف محور اصلی و بنیادین فعالیت های کانون از آغاز تا کنون بوده و بدون هیچ گونه تغییر و به عنوان هدف اصلی در اساسنامه ذکر شده است. اما پس از انتزاع کانون از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و پیوستن آن به مجموعه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ماموریت کانون مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گرفت. در حال حاضر ماموریت جدید کانون و کلیه موسسات و شرکت های وابسته پیگیری می شود.

سید عباسعلی امامیه، مدیر عامل گروه گردشگری پرشیا و نماینده اطلاع رسانی گردشگری کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ایران در ژاپن در گفت و گوبا صمت ضمن اشاره به اقدامات این کانون درباره وضعیت صنایع دستی ایران در ژاپن سخن گفته است با ما همراه باشید.

وضعیت صنایع دستی ایران در ژاپن چگونه است و چه تعداد صنایع دستی ایرانی در این کشور وجود دارد؟

در ژاپن خوشبختانه صنایع دستی ایران وارد شده و امکان فروش و بازاریابی این صنایع وجود دارد. در این کشور ما دو اتحادیه فرش داریم که هر کدام بین ۲۰ تا ۳۰ عضو از شهرهای مختلف دارند. به عبارت دیگر می توان گفت حدود ۵۰ تا ۶۰ فروشگاه در شهرهای مختلف ژاپن وجود دارد که به عرضه فرش ایرانی می پردازند. علاوه بر این، صنایع دستی دیگر مانند محصولات قلم کار، خاتم، کیف و کفش چرمی، شیشه کاری و محصولات مسی قلمزنی شده هم در این فروشگاه ها عرضه می شود. ما در این کشور فروشگاه خاصی که فقط صنایع دستی ایران را ارائه کند، نداریم اما در فروشگاه های زنجیره ای بزرگ ژاپنی صنایع دستی ایران از جمله فرش ایرانی به فروش می رسند.

در سال های اخیر چه تغییری در تعداد فعالان صنایع دستی ایران در ژاپن به وجود آمده است؟

سفیران فرهنگی ما فرش فروشان هستند که در هر جای جهان اقدام به فروش فرش ایرانی می کنند و در حاشیه آن سایر صنایع دستی ایرانی را هم معرفی می کنند. این گروه زودتر از هر گروه تجاری دیگری اقدام به معرفی فرش ایرانی می کند که جای تقدیر دارد. اما در سال های اخیر و بعد از جدی تر شدن بحث تحریم ها تعداد فعالان این گروه به دلیل مشکلاتی مانند انتقال پول، ورود فرش ارزان پاکستانی و چینی به بازار رقابت و حتی فرش های ماشینی کپی برداری شده از فرش ایرانی کم شده است. علاوه بر مشکلات تحریم ها باید گفت در دوره ای از صنایع دستی ایران استقبال زیادی می شد، اما به دلیل آنکه تنوع یا تغییر چندانی در صنایع دستی ایرانی به وجود نیامد، محصولات کشورهای دیگر به مرور جایگزین صنایع دستی ایران شد.

وضعیت فروش و صادرات محصولات ایرانی به بازارهای ژاپن چگونه است؟

به طور عمده تاجران ایرانی در ژاپن به طور مستقیم اقدام به وارد کردن کالاهایی مانند فرش ایرانی و عرضه آن در فروشگاه های عرضه مستقیم کالا می کنند، اما به طور کلی ژاپنی ها به دلیل فرهنگ بی اعتمادی به خارجی ها و اینکه به دپارتمان های خود بیشتر اعتماد دارند، این کالاها را از دپارتمان های خود خریداری می کنند، به همین دلیل مشتری محصولات صنایع دستی ایران همین دپارتمان ها هستند که محصولات را از فروشندگان ایرانی خریداری و با بسته بندی و نرخ جدید به مشتریان ژاپنی عرضه می کنند.

حضور در نمایشگاه های ملی و بین المللی چه تأثیری در فرهنگ استفاده از این محصولات و گسترش فعالیت ها دارد؟

نمایشگاه ها پل ارتباطی بین هنرمند و کالا با خریدار و مشتری است. این مشتری می تواند شکرت بازرگانی یا خریدار مستقیم باشد. به هر حال یکی از راه های ارتباطی هنرمند با دنیای بیرون رویدادهای نمایشگاهی ملی و بین المللی است. چگونگی شرکت در این رویدادها و تهیه لوازم و ابزار آن از هر چیزی مهم تر است. بنده به دلیل آنکه در زمینه برپایی برخی رویدادها در خارج از کشور تجربه دارم، به طور کلی شاهد آن هستم که تصمیم گیری برای شرکت در این رویدادها یا بسیار با تاخیر یا عجولانه انجام می شود که همین موضوع باعث می شود این رویدادها و حضور در آنها آنچنان که باید و شاید موثر نباشند. با این حال باید پس از ارزیابی رویدادهای مختلف و میزان بودجه لازم، بهترین رویدادها را انتخاب و در آن شرکت کنیم تا از آثار مثبت آن مانند فروش بیشتر صنایع دستی بهره ببریم.

روند برگزاری نمایشگاه ملی صنایع دستی در تهران را در سال های اخیر چطور ارزیابی می کنید؟

به طور تقریبی تاکنون در تمامی رویدادهای صنایع دستی  تهران حضور داشتیم. این رویدادها با تعداد بسیار بالای شرکت کننده و در چندین سالن برگزار می شود، به همین دلیل بازدید کننده فرصت نمی کند با دقت کافی از تمام محصولات به نمایش در آمده بازدید کند. در این میان بخش سرگرمی و تخصصی این رویداد کیفیت آن را افزایش و هزینه های جاری را کاهش داد. به عنوان نمونه رویدادی مانند گیفت شو در دو سالن تخصصی (یکی برای محصولات کشورهای خارجی و دیگری برای عرضه محصولات داخلی) برگزار می شود.

به عقیده شما مهم ترین چالش های صنایع دستی ایران در کشور ژاپن چیست؟

به اعتقاد من مهم ترین چالش های پیش رو نداشتن تبادل مالی از راه های قانونی و امن و مشکلات انتقال کالا است که به دلیل جدی تر شدن بحث تحریم ها ایجاد شده است. علاوه بر این ما خبردار شده ایم برخی از نمایشگاه های ژاپن از برپایی غرفه هایی که کالای ایرانی ارائه می کنند، جلوگیری می کنند یا حتی در بحث گردشگری هم تورها بلیت ایران را نمی فروشند که همه این مسائل به تحریم ها بازمی گردد.

چگونه می توان به رشد صنایع دستی ایران کمک کرد؟

از چندین سال پیش افرادی از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با وساطت کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نماینده گردشگری ایران در کشورهای مختلف معرفی شدند تا بتوانند صنایع دستی و گردشگری ایران را معرفی کنند. این نماینده ها متاسفانه هیچ بودجه ای دریافت نمی کنند، به همین دلیل اطلاع رسانی در کشورهای مختلف چندان با کیفیت انجام نمی شود. بنده برای آنکه بتوانم به توسعه صنایع دستی و گردشگری ایران را معرفی کنند. این نماینده ها متاسفانه هیچ بودجه ای دریافت نمی کنند، به همین دلیل اطلاع رسانی در کشورهای مختلف چندان با کیفیت انجام نمی شود. بنده برای آنکه بتوانم به توسعه صنایع دستی و گردشگری ایران کمک کنم طرحی به نام «دفتر دائمی بازاریابی و توسعه صنایع دستی» را آماده ارائه به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کرده ام. به نظر من ایجاد نمایشگاه دائمی حتی در حد ۶۰ تا ۸۰ مترمربع که بتواند فضایی برای ارائه صنایع دستی صنعتگران ایرانی باشد، می تواند به رشد صنایع دستی ایران کمک کند. البته ما باید با کمک ابزارهای تبلیغاتی مانند کاتالوگ آنالوگ و دیجیتال و تبلیغات اینترنتی اطلاعات خود را روزآمد کنیم. این دفتر می تواند سالانه حداقل در ۳ نمایشگاه مهم ژاپن شرکت و علاوه بر معرفی محصولات ایرانی به واردات کالا کمک کند و پل واسطی بین خریدار و فروشنده باشد و با ایجاد کانال های ارتباطی بین تمامی نمایشگاه های داخل کشور، می تواند در جذب خریداران محصولات ایرانی و ترغیب آنها به بازدید از نمایشگاه های داخل کشور نقش عمده ای ایفا کند. به این ترتیب می توان فرصتی برای تولید بیشتر محصولات ایرانی و افزایش اشتغالزایی فراهم کرد.